Globalna ekspansja surrealizmu rozpoczęła się 100 lat temu. W 1924 roku francuski poeta André Breton ogłosił „Manifest surrealizmu”, polegający na rozważaniach nad funkcją i znaczeniach wyobraźni oraz snu. Autor przedstawił teorię na temat malarstwa głoszącą, iż w takim dziele ważniejsza od wartości czysto malarskich jest treść, zawartość – intencja, uczucie bądź emocja kierująca malarzem. „Wartość obrazu zależy od piękności otrzymanej iskry”.
W tymże roku Breton wyrażał również swój pogląd o współczesnym człowieku i jego sytuacji umysłowej. Stwierdził, że charakteryzuje go ubóstwo moralne i intelektualne, podyktowane podporządkowaniu praktycznym wymogom życia, jak i rezygnacja z twórczej funkcji wyobraźni. Podkreślił również istotne znaczenie wolności, jako wartości, która jest jedyną mogącą go jeszcze poruszyć.
W setną rocznicę oficjalnego powstania ruchu surrealistów we Francji, zorganizowano w MNW wystawę „Surrealizm. Inne mity”, na której zaproszono nas „do refleksji nad złożonością, dynamiką i szeroką rozpiętością surrealizmu w sztuce.”
„Surrealistyczna sztuka wykorzystywała motywy pozostające w sprzeczności z racjonalistycznym sposobem opisywania rzeczywistości, reprezentujące tzw. model wewnętrzny. Sposobem wyrażania surrealistycznych treści były też techniki automatyczne, które cechowała rezygnacja z udziału świadomości w procesie tworzenia, na rzecz eksplorowania podświadomości i wykorzystania przypadku”.
Na ekspozycji zobaczymy prace artystów takich jak: tworzący w 20 –leciu międzywojennym Karol Hiller, Stefan Themerson, Marek Włodarski / Henryk Streng, Aleksander Krzywobłocki, Raoul Ubac, w okresie powojennym Tadeusz Kantor, Alfred Lenica,, Maria Anto, Zdzisław Beksiński, Max Ernst, Erna Rosenstein oraz tych związanych z międzynarodowym ruchem Phases Jerzy Kujawski, Tadeusz Brzozowski, Władysław Hasior, Jerzy Tchórzewski. Historyczną narrację uzupełniają prace współczesnych twórczyń i twórców, m.in. Goshki Macugi i grupy Slavs and Tatars.
Poza malarstwem na wystawie można zobaczyć typowe dla surrealizmu techniki takie jak dekalkomania, asamblaże, kolaże czy różnego rodzaju obiekty, m.in. książki surrealistyczne oraz szeroki wybór surrealistycznej fotografii.
Wystawę można odwiedzać do 11 sierpnia 2024. Jak Ambasador MNW zachęcam do obejrzenia tej ciekawej ekspozycji.