Kiejstut Bereźnicki | Martwa natura z szachownicą, lata 60. XX w. | olej/płótno
„Bereźnickiego uważa się za realistę i porównuje często z XVII-wiecznymi mistrzami holenderskimi. Jego martwe natury, jego sceny z bawiącymi się dziećmi pogrążone są w przyćmionej i jak gdyby dusznej atmosferze wnętrz mieszkalnych. Artysta posługuje się precyzyjną techniką malarską, wyraźnie określa malowane przez siebie przedmioty i postacie, bezbłędnie ustala ich relacje przestrzenne. Pokora do przedstawionego świata jest tylko pozorna – to nie ów świat dyktuje swoje prawa malarzowi, ale odwrotnie, malarz jemu. Same przedmioty, dzięki sztuczności ich nagromadzenia ulegają specyficznej fetyszyzacji i nabierają nieoczekiwanych znaczeń… Co więcej zaś, spowite są trudną do określenia atmosferą dziwności i poezji, na którą artysta transponuje swoje najbardziej subiektywne doznania….” Jerzy Zanoziński
W obecnym czasie zadumy, kiedy zastanawiamy się nad życiem i jego przemijaniem, widzimy jak artysta w swoich obrazach posługuje się przedmiotami mającymi swoje znaczenie i będącymi cytatami symboli malarskich stosowanych w barokowych obrazach. Przedmioty te miały oglądającym uzmysłowić przemijanie i marność ludzkiego życia oraz działania.
Przedstawione w obrazie przedmioty to m.in. czaszka, która jest najoczywistszym symbolem przemijania ludzkiej egzystencji. Klepsydra z przesypującym się piaskiem ma przypominać o ciągłym przemijaniu ludzkiego życia i upływie czasu. Lustro – świat, życie, przeznaczenie, przyjaźń i miłość, refleksję i kontemplację oraz wiedzę. Szachownica oznacza porządek, racjonalny umysł, mądrość, prawość. Za to k #paris arty do gry symbolizują uzależnienie od hazardu. Rakiety tenisowe – utratę wolnego czasu, ale jednocześnie zyskanie nowego przyjaciela. Martwe ptaki – ulatujące życie, sen lub śmierć. Liczne białe chorągiewki, leżące i wiszące, symbolizujące zwycięstwo, czystość i życiodajną wodę. Tematem tej pracy jest dramat ludzkiej egzystencji, jednak przedstawiony bez patosu i histerii, niemal ze stoickim spokojem.
Do tego spokoju właśnie nawiązywał Paweł Huelle: „Patrząc na obrazy Bereźnickiego widzę w nich zaproszenie do medytacji. Ich rytm, ich wewnętrzna cisza, wreszcie nieustanne pogłębianie kilku zaledwie, ale niesłychanie ważnych motywów egzystencji, są jak powrót do źródeł”.
Prace Bereźnickiego znajdują się w zbiorach czołowych muzeów, m.in.: Muzeum Narodowego w Warszawie, Poznaniu, Gdańsku, Wrocławiu, Krakowie, Narodowej Galerii Sztuki „Zachęta” w Warszawie, Muzeum Okręgowym w Toruniu, Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie, Muzeum im. ks. dr. Władysława Łęgi w Grudziądzu, Musée d’Art Moderne de la Ville de Paris, Städtische Kunstgalerie w Bochum, Muzej na Sovremena Umetnost w Skopje, muzeach w Bordeaux, Sofii oraz w zbiorach prywatnych w kraju i za granicą (Brazylia, Francja, Niemcy, Szwajcaria, Szwecja).
Prezentowany obraz znajduje się w prywatnej kolekcji.
Aktywuj, aby wyświetlić większe zdjęcie