Nowa figuracja (neofiguracja, figuratywizm ekspresyjny) – kierunek w sztuce po II wojnie światowej będący krytyką kondycji egzystencjalnej człowieka i współczesnych mu problemów, wyrażanej głównie poprzez aestetyczne deformacje.
Za umowny początek tego kierunku uważa się wystawę „New Images of Man” zorganizowaną w 1959 w Museum of Modern Art w Nowym Jorku. Termin „Nowa figuracja” został użyty po raz pierwszy w 1961 przez francuskiego krytyka Michela Ragona, który promował ów kierunek jako „trzecią drogę” pomiędzy abstrakcją a nowym realizmem Pierre’a Restany’ego.
Początkowo termin ten odnosił się tylko do prac programowo i formalnie związanych z pop-artem, z czasem objął wszelkie formy wizualnych działań artystycznych, mających na celu odrodzenie sztuki figuratywnej w Europie i Ameryce w latach 60. XX wieku, po okresie zdominowanym przez abstrakcję.
Cechami nowej figuracji są ekspresyjność, subiektywizm, atmosfera niepokoju i lęku, pesymizm, katastrofizm. Artyści posługiwali się symbolami, aluzjami, deformacjami i „konwulsyjnymi gestami wyrażającymi tragizm okrucieństwa i śmieszności”. W malarstwie dominowały czerń wraz z ciemnymi odcieniami brązów i błękitów, bądź też ostre kontrasty jaskrawych barw.
Główni przedstawiciele na świecie to: Francis Bacon, Jean Dubuffet, Karel Appel, Alberto Giacometti, Antonio Saura, Bernard Dufour, Willem de Kooning, David Hockney, Leon Golub.
W Polsce kierunek ten rozwijał się od połowy lat 60. XX wieku. Głównymi przedstawicielami tego kierunku byli: Teresa Pągowska, Janusz Przybylski, Marek Sapetto, Zygmunt Czyż, Kiejstut Bereźnicki, Maciej Bieniasz, Zbylut Grzywacz, Antoni Fałat.
Prezentowany obraz Janusza Przybylskiego „Kobieton” powstał w 1985 roku i był efektem fascynacji artysty twórczością Pabla Picassa, jednocześnie ukazując „charakterystyczne dla Przybylskiego sposoby deformowania, upraszczania postaci ludzkiej, która w jego malarstwie staje się sylwetowym znakiem. I właśnie ta część twórczości Przybylskiego uchodzi za jedną z najbardziej osobistych realizacji w nurcie nowej figuracji” – pisze prof. Kitowska-Łysiak z KUL. Obraz wystawiany w Galerii Opera w Warszawie w 2015 roku i reprodukowany w katalogu poświęconym tej wystawie.
Zainteresowanych zakupem obrazu zapraszam do kontaktu!